اندازه های مختلف گلیم

اندازه‌ های مختلف گلیم هر یک به تناسب چگونگی کاربرد فرق دارد، به عنوان مثال از اندازه کوچک آن برای جانمازی یا بزرگترش  برای چادر شب استفاده می‌کنند.

گلیم و جاجیم بطور کلی در قالب ۵ گروه گلیم کوچک، گلیمچه، گلیم میانه، گلیم بزرگ و گلیم بلند قرار دارد که به کارکرد آنها اشاره می‌کنیم.

گلیم کوچک

این دستبافته معمولا در عرض بین ۶۰ تا ۶۵ و طول ۹۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر بافته و از آن برای کف ننوی نوزاد، گاه برای جانمازی استفاده می‌شود. بافت این سایز از گلیم معمولا آنچنان رایج نیست جز برای دو کارکردی که گفته شد.

گلیمچه

این دستبافته بر اساس ابعادی که دارد معمولا ظریف‌بافت از گلیم‌های سایز بزرگتر است. ابعاد آن معمولا با عرض بین ۱۰۰ تا ۱۱۰ و طول ۱۶۰ تا ۱۷۰ بافته می‌شود. گلیمچه کاربرد محدود و مختصی ندارد و معمولا برای چادر شب، بقچه‌ای برای گذاشتن لباس‌ها از آن استفاده می‌شود. در حال حاضر بافت این نوع گلیم در عشایر بختیاری و قشقایی کمرنگ شده است.

گلیم میانه

از این سایز گلیم و جاجیم به عنوان فرش و زیرانداز و حتی پرده چادر استفاده می‌شود، ابعاد آن تقریبا با عرض ۱۵۰ و طول ۲۵۰ سانتی‌متر است. این سایز معمولا رایج‌ترین ابعادی است که از سوی بافندگان عشایر و روستایی بافته می‌شود.

گلیم بزرگ

این سایز از گلیم هم جزو پرکاربردترین دستبافته‌هاست چراکه هم به عنوان زیرانداز از آن بهره می‌برند و هم به عنوان روانداز اسباب و وسایل و رختخواب و پوششی برای آذوقه. از این سایز گلیم برای پیچیدن و پوشاندن بار اسب و شتر هنگام کوچ بکارگیری می‌شود. ابعاد گلیم بزرگ، عرض ۱۷۰ و طول ۲۸۰ سانتی‌متر است.

گلیم بلند

بیشتر از ۴ متر درازا دارد و نزدیک به دو متر عرض دارد. کاربرد آن  منحصر است به پوشاندن اثاث داخل چادر . این نوع گلیم که عشایر قشقایی آن را «سرکش» یا سرانداز می‌خوانند بستگی به بزرگی چادر دارد و هر چه چادر بزرگتر باشد درازی آن بیشتر است و همین است که بلندی گلیم‌های سرانداز چادرهای خوانین و کلانتران گاه به بیش از هفت متر می‌رسد.

گلیم‌ های سرکش بسیار بلند که بیش از هفت متر درازی  داشته باشند سخت کمیاب هستند. این گلیم‌ها به چادرهای بسیار بزرگ اختصاص داشته که عده آنها همواره انگشت‌شمار بوده و چون به اقتضای اندازه نامتعارف قابلیت مصرف محدود و به تبع آن خریداران انگشت‌شمار داشته آن مقدار اندک هم گهگاه به بازار می‌آمده بیشتر به چند قطعه کوچکتر بریده می‌شد تا زودتر بفروش برسد.

نکته دیگر که زنان عشایر جاجیم را کم و بیش در همین اندازه‌ها و برای همین مصارف می‌بافند.

زنان عشایر جاجیم و گلیم را بیشتر در ابعاد میانه برای پوشش و روانداز مانند گبه پتویی یا برای پوشاندن اسباب و اثاث چادر می‌بافند