چه فرشی بخریم؟
چه فرشی بخریم؟ این سٔوالی است که بیشتر خریداران فرش پیش خودشان مطرح می‌کنند و این سردرگمی گاهی آنها را در انتخاب و خرید منحرف می‌کند.
برای پرداختن به این موضوع باید کسی که علاقمند به تیهه فرش است به این نکات توجه کند
۱- چه سبک فرشی را دوست دارم؟
۲- چه متراژی مدنظرم است؟
۳- چه طیف رنگی از فرش، خانه مان را پر انرژی می‌کند؟
۴- چه فرشی را بخرم که ایراد فنی نداشته باشد؟
ما به همه این سپوالات پاسخ می‌دهیم.
چه سبک فرشی را دوست دارم؟
فرش های دستبافت معمولا به ۴ دسته تقسیم می‌شوند
- فرش های عشایری
- فرش های روستایی
- فرش های شهری
- فرش های مدرن
فرش های عشایری را باید جزو نخستین نقشه های فرش دانست چرکه بافنده از ذهن، باور، اعتقادات خود برای بافت فرش بهره می برد و این روال هم بطور بسیار محدودتر ادامه دارد.
اما در فرش روستایی که برخی از عشایر یکجانشین شده اند نقشه ها دارای یک چهارچوب شده اند و خطوط شکسته و هندسی وارد این نقشه‌ها شده‌اند. این سبک همچنان در بسیاری از مناطق روستایی در حال جریان است.
اما سومین سبک که به شهری معروف است، نقشه هایی است که معمولا لچک وترنج یا افشان هستند و در خلق آنها از خطوط منحنی بهره‌گیری شده است. این نقشه از اوایل حکومت صفویان و با حمایت شاهان این سلسله وارد مرحله جدیدی از رشد و تعالی شد و هم اکنون جزو سبک های پر طرفدار در سراسر جهان است.
چهارمین سبک آنچنان که از اسمش پیداست سبک مدرن است و از قانون خاصی تبعیت نمی‌کند. این سبک را کسانی که به دنبال سبکی متفاوت هستند و از سویی چیدمان خانه‌شان سبک مدرن است، دنبال می‌کنند و به همین خاطر به تعداد اندکی تولید می‌شوند.
چه متراژی مدنظرم است؟
پیش از خرید فرش باید بدانید چه متراژ دستبافته مدنظرتان است. ما برای آشنایی بیشتر به ابعاد و اندازه های دستبافته ها می‌پردازیم:
-قالــی: زیرانــدازی بــا گســتره بیــش از شــش متــر مربــع کــه دارای تناســب دو بــه ســه باشــد.
– قالیچــه: زیرانــدازی بــا گســتره کمتــر از شــش متــر مربـع کـه دارای تناسـب دو بـه سـه باشـد.
ســرانداز: زیرانــدازی بــا گســتره تقریبــی بیــش از شــش متــر مربــع کــه دارای تناســب یک و نیم
بـه چهـار باشـد.
– یــک ذرع: زیرانــدازی بــا عــرض بیــن ۷۰ تــا ۸۰ ســانتیمتر و طــول بیــن ۱۰۴ تــا ۱۱۲ ســانتیمتر.
-ذرع و چـارک: زیرانـدازی بـا عـرض بیـن ۱۰۴ تـا ۱۱۲ ســانتیمتر و طــول حــدود ۱۳۰ ســانتیمتر.
-ذرع و نیــم: زیرانــدازی بــا عــرض بیــن ۱۰۴ تــا ۱۱۲ ســانتیمتر و طــول بیــن ۱۵۰ تــا ۱۶۰ ســانتیمتر.
-دو ذرع: زیرانــدازی بــا عــرض بیــن ۱۰۴ تــا ۱۱۲ ســانتیمتر و طــول بیــن ۲۱۰ تــا ۲۲۰ ســانتیمتر.
-کنــاره: زیرانـدازی کـه مناسـب بـرای مفـروش کـردن راهـرو و یـا کنارهای دو سـمت قالـی اسـت کـه در میانه اتـاق پهـن شـده اسـت.
چه فرشی را بخرم که ایراد فنی نداشته باشد؟
۱- بالازدگی: زیـاد شـدن طـول بیـش از انـدازه اسـتاندارد اســت و نقشــمایه های آن بیضــی شــکل و
کشــیده بــه نظــر می‌رســند.
۲- پایین‌زدگی (کوبیدگی (کـم شـدن طـول فـرش نسـبت بـه انـدازه‌ای اســتاندارد اســت و نقشــمایه های آن بیضــی شــکل و فشــرده بــه نظــر می‌رســند.
۳- کج شدن فرش: خـارج شـدن از چهارچـوب و یـا گونیـا نبـودن گوشــه‌های فــرش.
۴ –لوچه (لوچ): بیـرون زدن یـک گوشـه فـرش هـم از طـول و هـم از عـرض را گوینـد، بدیـن معنـی تنهـا یـک گوشـه فـرش گونیـا نیسـت.
۵ -تو رفتگی و شکم‌دادگی: خمیدگــی و ناراســت بــودن کنــاره فــرش را می گوینــد.
۶ –کیسی: منظــور چــروک شــدن یــک قســمت و یــا تمــام عــرض فــرش اســت.
۷- سر پود: بیــرون زدن و نمایــان شــدن ســر پــود بیــن پرزهــای فــرش.
۸ -ترنج داشتن: جا به جــا شــدن ترنــج از مرکــز فــرش. روش‌هــای تشــخیص بــا نــگاه کــردن، تــا
کــردن فــرش، اندازه‌گیــری بــه وســیله متــر.
۹ -عدم تقارن یک طرح در قسمت‌های دیگر فرش: در طرح‌هــای ســنتی و کالســیک تقــارن بایـد در چهـار سـمت نقشـه و گاه بایـد در دو ســمت نقشــه رعایــت شــود.
۱۰ -لول شدن: پیچیـدن کنارهـای فـرش بـه سـمت داخـل و یـا زیـر.
۱۱- پوکی فرش: پرزهــا در فــرش کاهــش می‌یابــد .مقــدار تراکــم پرزهـای کـه بـا فـرو کـردن سرانگشـتان در میـان چنـد نقطـه فـرش قابـل تشـخیص اسـت.
۱۲- بره بره شدن: نایکنواختی در ارتفاع پرز فــرش را می‌گوینــد کـه در هنـگام قیچـی کاری و روگیـری فـرش روی می‌دهــد.
۱۳- ذرتی شدن: کوتــاه شــدن بیــش از حــد پــرز فــرش در مرحلــه پرداخــت بــه گونــه‌ای کــه تــار و پــود دیــده می‌شــود. البتــه در فرش‌هایــی بــا طراحــی نویــن چنیــن حالتــی بــه عنــوان ویژگــی شــناخته می‌شود.
۱۴- رگه‌دار شدن و دورنگی فرش: تغییر رنگ در قسمتی از فرشی
۱۵- چند چین یک پود: زدن پــود نــازک هــر چنــد رج یــک بــار، کــه بــا دیــدن پشــت فــرش قابــل تشــخیص اســت. نکتــه آنکــه در برخــی از فرش هــای روســتایی و عشـایری ایـران چنـد چیـن یـک پـود، ویژگـی و ســنت پذیرفتــه شــده اســت.
۱۶-سره: اگـر فـرش را از میانـه قسـمت طولـی تـا کنیـم، عـرض یـک سـر فـرش بلندتـر یـا کوتاهتـر از سـر دیگـر عـرض می شـود ماننـد ذوزنقـه.
۱۷- شانه‌دار شدن یا سرکجی: طـول یـک طـرف فـرش از طـول طـرف دیگـر آن کوتاهتـر یـا بلندتـر اسـت.
۱۸-شمشیری شدن: فرورفتگــی و بیرون زدگــی پاییــن و یــا بــالایفــرش را می‌گوینــد.
چه طیف رنگی از فرش به دکور خانه مان تناسب دارد؟
در هنــگام خریــد فــرش دســتباف آنچــه مهــم بــه نظــر می‌رســد زیبایــی و همخوانــی طــرح فــرش بــا دکــور و مبلمــان خانــه و محــل کار اســت. از ســویی قیمــت هــر فــرش بــر اســاس ظرافــت، شــمار رنــگ، منطقــه بافــت و میـزان رعایـت تناسـب‌ها چـه در بافـت و چـه در نقـش بـرآورد می‌شـود. فـرش دسـتباف بـه دلیـل شــرایط تولیــدی آن کــه از ســوی یــک یــا چنــد نفــر بافتــه می‌شــود و در گــروه صنای عدســتی جــای دارد پیراســته از خطــا نیســت؛ از ایــن رو پیشــنهاد می‌شــود در هنــگام خریــد از یک کارشناس یا خبره فرش کمک و مشاوره بگیرید.
سلام ممنون که همچین مطلبی را نوشتید
من سال آخر مدرسه و دانشجوی رشته بافت فرش هستم
خودم گره فارسی و ترکی را به خوبی یاد گرفتم
البته اوایل که رفتم رشته فرش خواندم اصلا با رشته فرش آشنایی نداشتم و اینکه با ایراد های فرش هم آشنایی نداشتم
الان آشنا هستم و خیلی خوشحالم
ایرانی بودنم فقط در تار و پود فرش است .