انتظارات از رییس جدید مرکز ملی فرش
انتظار شما از رییس جدید مرکز ملی فرش ایران چیست؟ این موضوعی بود که یکشنبه شب در شبکه اجتماعی کلاب هاوس «گلچه» و با حضور تعدادی از اهالی فرش از جمله دکتر خسرو سبحه از لس‌آنجلس آمریکا، مهدی فریدیان از تجار بازار فرش تهران و پژوهشگران و طراحان فرش برگزار شد.
در ابتدای این اتاق گفت و گو حمید حاجی‌پور، سردبیر سایت گلچه فرش به بیان اهداف تشکیل مرکز ملی فرش در ابتدای دهه ۸۰ و وظایف ۱۱گانه این مرکز پرداخت. به گفته او مرکز ملی فرش به عنوان تنها متولی فرش دستبافت کشور وظیفه سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، هدایت و حمایت و نظارت در این حوزه را دارد.
وی در ادامه عنوان کرد: «مرکز ملی فرش طبق این وظایف که متاسفانه در طول چند سال گذشته توجه آنچنانی به آن نداشته است وظیفه دارد امور مربوط به تامین مواد اولیه مرغوب تولید و تجارت را مهیا کند. باید رقابت‌پذیری و ایجاد تقاضای جدید و ترویج فرهنگ سفارش‌پذیری در بازارهای جهانی با حفظ اصالت‌های آن را در پیش بگیرد. مرکز ملی فرش وظیفه مطالعات و پژوهش‌های مرتبط با هنر- صنعت فرش را به منظور شناسایی مشکلات موجود و ارایه راه‌حل‌های مناسب در زمینه‌های مناسب تولید و تجارت را بر عهده دارد.
در ضمن مرکز ملی باید بسترساز ظرفیت‌های موجود باشد و نظارت دقیق بر برنامه‌های آموزشی داشته باشد. در زمینه توسعه تجارت نیز باید بافندگان، طراحان و تجار را حمایت کند و در این راستا با برگزاری نمایشگاه‌ها، مجامع، جشنواره‌ها و همایش‌های علمی بیش از پیش به نقش خود پایبند باشد ولی این مرکز در طول سال‌های گذشته بویژه این دو سال از مسیر خود منحرف شده و جایگاه اصلی خود را از دست داده است.»
در ادامه این برنامه دکتر خسرو سبحه با انتقاد از وضعیت موجود مرکز ملی فرش و بخش خصوصی در راستای عزم جدی برای کمک به بهبود وضعیت فرش دستبافت به بهره نبردن از روسای متخصص در راس مرکز ملی فرش ایران اشاره کرد و گفت: «چطور می‌شود به کسی که با رانندگی آشنا نیست و گواهینامه ندارد بگویند از این به بعد شما رییس راهنمایی و رانندگی باشید. کسی که تجربه چنین تخصصی را ندارد که نمی‌توان به این پست گماشت.
وی در ادامه افزود: « به نظرم رییس جدید اگر اهل کوچه قالی ایران نیست این پست و سمت را قبول نکند. از کارهای شعارگونه و نمایشی مثل ملاقات با امام جمعه و فرماندار و کارهای تبلیغاتی بی محتوا دوری کند. با استادان، هنرمندان، طراحان، تولیدکنندگان، بافندگان، مرمتگران، دانشجویان و دانش آموختگان و فروشندگان و صادرکنندگان و… در تماس و رایزنی دایمی باشد.
به نظرم رییس جدید مرکز ملی فرش گذشته از تخصص و دانش لازم باید شجاعت این را داشته باشد که زیرتیغ انتقاد روزنامه‌نگاران برود نه اینکه با روابط عمومی خودش مصاحبه و از عملکرد خود و همکارانش دفاع کند بلکه باید پاسخگوی سئوالات خبرنگاران و حتی انتقادات آنها باشد. نیمی از وقتش را هم برای غبارروبی و زنگزدایی از هویت، شهرت و برند قالی ایرانی در بازارهای جهانی صرف کند. و نکته پایانی اینکه تا راه صادرات و فروش قالی ایرانی در بازارهای خارجی هموار نشود مشکل قالی ایرانی در داخل حل نمی شود.»
در ادامه این گفت و گو، مهدی فریدیان یکی از تجار بازار فرش تهران هم درباره فعالیت مرکز ملی فرش این چنین گفت: «در حال حاضر بود و نبود مرکز ملی فرش برای فرشی‌ها فرقی نمی‌کند. سال پیش ستاد عالی راهبردی راه‌اندازی کرده‌اند و نتیجه‌ای در پی نداشته است. این مسئولیت‌‌ها و سمت‌ها دردی دوا نمی‌کند. ببینید چند مجموعه در حوزه فرش فعالیت دارند، اتحادیه فرش روستایی، اتحادیه فرش عشایری و شهری، اتحادیه‌ها و … خب مرکز ملی باید اینها را مدیریت کند ولی این مرکز بسیار منفعل است و امیدوارم رییس بعدی از جامعه فرش و فردی تحصیلکرده و آشنا به فرش باشد.»
احسان قاسمخانی، پژوهشگر جوانی از استان مرکزی نیز با عنوان اینکه باید گفتمان درستی در جامعه فرش صورت بگیرد و عزم و اراده‌ای دراین زمینه بین اهالی فرش وجود داشته باشد به نکات قابل تاملی اشاره کرد: « رییس جدید مرکز ملی فرش شاید با ده‌ها چالش روبرو باشد ولی باید مشکلات را الویت‌بندی کرد. یک رییس در بهترین حالت ۴ سال مدیریت خواهد کرد و این زمان زیادی نیست و این فرد با توجه به اختیارات و حتی بودجه‌ای که در اختیار خواهد گرفت با چالش‌های بیشماری روبروست و دست وی برای انجام برخی تغییرات بسته است.
به نظر من جامعه فرش به یک نتیجه واحد نرسیده و مشکلات را الویت‌بندی نکرده است. اگر مشکلات اساسی حل بشود مشکلات دیگر خود به خود حل می‌شوند. در این صورت می‌شود از رییس جدید مرکز ملی فرش بخواهیم به عنوان مثال ۳ مشکل اساسی در این حوزه را در طول مدیریتش حل کند. انسجام‌بخشی مشکلات و چالش‌‌ها باید الویت و مطالبه جامعه فرش باشد.»
نگین پولادی، دانش‌آموخته رشته مرمت فرش نیز با انتقاد از منفعل شدن مرکز ملی فرش در طول چند سال گذشته عنوان کرد که یکی از فعالیت‌های مرکز ملی فرش برگزاری همایش‌های علمی در این حوزه بود که دیگر شاهد آن نیستیم و در واقع هیچ تولید محتوای علمی و ارائه آن در سال‌های گذشته رخ نداده است.
در پایان حمید حاجی‌پور با عنوان اینکه رییس جدید مرکز ملی فرش وظیفه سنگینی به واسطه کم‌کاری روسای قبلی به دوش دارد ابراز امیدواری کرد که رییس جدید جدا از دانش و شناخت فرش باید از قدرت سیاسی و چانه‌زنی ایده‌آلی برای بازگرداندن اعتبار و رونق فرش به روزهای نه چندان دور برخوردار باشد و در این مسیر اهالی فرش برای انتخاب یا پیشنهاد وی باید عزم‌شان را جزم کنند.
