نقش‌های خیال‌انگیز زنان ایرانی در موزه کلن آلمان
«ما فرش نیستیم، داستانم را می‌گویم »؛ این عنوان جذابی است برای نمایشگاهی از دستبافته‌های زنان خراسان شمالی که چندی پیش در موزه مردم شناسی شهر کلن آلمان به معرض نمایش درآمده است. چندین بافنده هنرمند با خلق نقش‌هایی که از خاطرات‌شان نشات گرفته بر روی دل تار و پود، دستبافته‌هایی را به این نمایشگاه آورده‌اند که چشمان هر هنردوستی را به خود جلب می‌کند.
خانم صاحب‌جمال رحیمی، از منطقه جرگلان که ۵ اثر خود را به نمایشگاه آورده است. وی در مصاحبه با «پایگاه پژوهشی گلچه» درباره این آثار چنین می‌گوید: سه سال پیش با پیشنهاد یک انسان شناس ایرانی پروژه‌ای آغاز شد برای بافت قالی‌های خاص که شبیه بقیه قالی‌های موجود در بازار نبودند. قرار شد هر بافنده‌ای خاطرات خود را روی دستبافته‌هایش ببافد. من بعنوان نخستین بافنده این کار رو شروع کردم و خاطراتم را روی قالی بافتم. پس از مدتی یکی دو نفر از بجنورد از جمله خانم ذوالفقاری که تخصص گلیم دارد به این پروژه اضافه شد. این دوستان دنبال بافنده‌های دیگری گشتند که با کمک هم در سال دوم توانستیم چند بافنده دیگر را جذب کنیم.
وی در ادامه می‌افزاید: اسامی این بافنده‌ها زلیخا داوری، رابعه رحیمی ، آنه بیک کوهی، آسیه داوری و تاغان بیکه برزین، معصومه محمدی، سیب‌گل شکفته و معصومه ذوالفقاری است که بافت خاطرات‌شان را آغاز کردند، برخی از این ۵ نفر دو آثار و برخی یک آثار برای این پروژه بافتند ولی بیشترین آثار متعلق به من و مادرم با ۵ اثر است.
خانم رحیمی در تشریح این نمایشگاه عنوان می‌کند: آثار ما با کمک استاد ارژنگ عمرانی و طاهره ابو فاضلی به موزه مردم شناسی شهر کلن آلمان راه یافت و از ۵ مهر و به مدت ۳ ماه این نمایشگاه به کار خود ادامه می‌دهد. نکته مهم این نمایشگاه این است که عنوان آن “ما فرش نیستیم داستان دارم یا داستانم را می‌گویم ” است، یعنی همان داستان‌ها یا خاطرات بافندگان که همیشه در حوزه فرش دیده نشده، برای نخستین بار دیده شوند. در واقع این کار یعنی رساندن صدای بافنده در قالب هنر به گوش هنردوستان است. این بار قالی رسانه آنها شده است.
وی در پاسخ به این سوال آیا بافته شدن خاطرات بافندگان بصورت انتخابی بوده یا تصادفی چنین می‌گوید: در انتخاب خاطرات برای بافته شدن تاکید خاصی نبود. در واقع بافنده با طراحی و بافت قالی خاطرات‌شان را بافتند و به نوعی هر آنچه در ذهن داشتند به نمایش گذاشتند.
رحیمی درباره کاهش آثار هنری در حوزه دستبافته‌ها خاطرنشان می‌شود: متاسفانه نگاه به بافندگی مثل گذشته نیست. دستمزد قالیبافان پایین است و کمتر کسی بسوی بافندگی می‌رود و رغبت زیادی در این حوزه برای خلق آثار هنری وجود ندارد که ما دست به خلق آثار هنری کردیم تا هم دیده شوند و هم قیمت هایشان افزایش پیدا کند. در ایران با قومیت‌های مختلف نقشه‌ها برای خود داستان داشتند، نمادها و نقشمایه‌های کارکردهای خودشان را داشتند ولی متاسفانه تولید قالی‌های تجاری و کپی‌کاری این هنر را به حاشیه برده است. ما نیاز به حمایت داریم تا بتوانیم هنر قدیمی قالیبافی با داستان‌های منحصربفردش را دوباره بازیابی کنیم. فرش‌ها داستان‌های زیادی را در پس نقش و نقشمایه‌هایشان در دل دارند که بافندگان از رمز و راز آن باخبرند!
بنابراین گزارش تاکنون تعدادی از هنردوستان ایرانی و آلمانی از این نمایشگاه دیدن کرده‌اند که بازدید کودکان و دانش‌آموزان و آشنایی با هنر ایرانی از جمله این بازدیدهاست.
