فرش پازیریک در آستانه فراموشی
حمید حاجی‌پور، روزنامه‌نگار و فعال حوزه فرش
شاید دیگر وقت آن شده که قید ایرانی بودن فرش ۲۵۰۰ ساله پازیریک را بزنیم، همان فرشی که سرگی رودنکوی روسی در تحقیقات باستان‌شناسی خود در منطقه آلتای در جنوب سیبری کشف کرد، همان فرشی که نه تنها او بلکه فرش‌شناسان جهان با دیدنش شگفت‌زده شدند.
رودنکو با بررسی نقشمایه‌های این فرش یخ‌زده متوجه شد نقشمایه‌های ایرانی و برگرفته از برخی نقوش تخت جمشید است.
کاری با اختلافات عده‌ای از فرش‌شناسان و فرش‌پژوهان که در برخی موارد و مغرضانه قصد دارند بافت آن را به اقوام دیگر منتسب کنند، نداریم، اما سوال ما این است که ما ایرانی‌ها برای اینکه تکه دیگری از تاریخ و هنرمان که در طول چند دهه گذشته از سوی برخی همسایگان به یغما رفته چه کرده‌ایم؟
حالا تصویری منتشر شده از واگن‌های متروی ایروان در ارمنستان ما را به فکر فرو خواهد برد که حتما در پی انفعال متولیان دولتی فرهنگ و هنر و میراث تاریخی‌مان، پازیریک هم سهم ارمنستانی‌ها خواهد شد.
نقشمایه‌های فرش پازیریک همچون گوزن و شیر ایرانی، درفش کاویانی در واگن‌های متروی ایروان خودنمایی می‌کنند و متولیان حفظ میراث این کشور در پی القای این موضوع هستند که پازیریک، فرشی بازمانده از نیاکان آنهاست، ادعایی که رد کردن آن در پی ارائه شواهد و مدارک از سوی ایرانیان به راحتی قابل رد شدن است.
اما چرا متولیان دولتی در پی حفظ میراث هنر-فرهنگ ایران نیستند جوابش ساده است، آنها دغدغه‌مند نیستند و این موضوعات برایشان اهمیتی ندارد.
پس با این وجود در آینده‌ای نزدیک همچنان که شمس و مولانا، چوگان و کمانچه و … را از دست داده‌ایم، پازیریک ۲۵۰۰ را هم باید از دست رفته بدانیم!
