تفاوت فرش کلاسیک و مدرن
تفاوت فرش کلاسیک و مدرن در چیست؟ این دو فرش از نظر جنس و بافت و نقشه چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ فرش کلاسیک برای خانهمان مناسبتر است یا مدرن؟
این سئوالات بخشی از دغدغههای کسانی است که قصد تهیه فرش دارند و به دنبال تهیه دستبافتهای مناسب هستند.
سبکهای فرش
فرش در کشورمان بر اساس مستندات یافت شده دستکم ۵ هزارسال قدمت دارد. ایرانیان را باید جزو نخستین اقوامی دانست که برای نرم کردن جای استراحتشان شروع به یافتن راهحلی گشتند و پس از «بوریا» و «پوستین» گوسفند و بز به طراحی و بافت گلیم رسیدند و در ادامه به مهارتی دست یافتند که چند هزارسال به مسیر خود ادامه داده است.
ایرانیان به هنر قالیبافی دست یافتند و در طول تاریخ بر اساس جغرافیای زندگی تغییرات در طرح و نقشه و بافت و رنگ آن دادند. آنهایی که در مناطق کوهستانی زندگی میکردند بیشتر دستبافتههایشان به رنگ قرمز بود تا این رنگ گذشته از فضای گرمی ایجاد میکند به آنها انرژی و شجاعت هدیه دهد. عشایری که در مناطق گرم و خشک زندگی میکردند برای دستبافتههایشان از رنگهای روشن بهره گرفتند تا محیط خنک و البته شادی داشته باشند.
سبک عشایری
اما فرشهای عشایری را باید نخستین سبک طراحی در جغرافیای ایران دانست. بافندگان عشایری برای بافتن فرش از ذهن و باور خود بهره گرفتند و با الهام گرفتن از محیط اطراف خود نقشمایههای زیبایی خلق کردند که البته کارکردهای ماورایی نیز داشت. در این سبک قرینهبافی و درستی ابعاد و اندازهها خیلی مهم نبود و البته این موضوع به دلیل ابتدایی بودن دارها و ابزارهای بافندگی امری طبیعی محسوب میشد.
عشایر با تکیه بر اعتقادات و باورهای خود نقوشی را روی دارهای قالی پدید آوردند که رمزگشاییشان آنچنان راحت نیست. آنها نقش و طرحها را بداهه و بدوی میبافتند که هنوز طرفداران بسیاری بویژه در کشورهای غربی دارد.
سبک روستایی
برخی از عشایر طی قرون متمادی یکجانشین شدند و این یکجانشینی سبک جدیدی در طراحی فرش بوجود آورد. تمدنهای اولیه این فرصت را به انساناد تا از امکاناتی همچون خانه بزرگ، دسترسی به برخی بازارها برای تهیه نخ و رنگ بهره ببرند و برای کسب درآمد بیشتر بویژه در فصل پاییز و زمستان قالی، آن هم در ابعاد بزرگتر تولید کنند.
کمکم این سبک به مناطق دیگری تسری یافت و سفارش برای بافت قالی روستایی شتاب بیشتری گرفت. دارها از حالت زمینی یا افقی به ایستاده یا عمودی تغییر شکل داد و نقوش آن هم ترکیبی از نمادهای بداهه و نقوشی سفارشی شد.
در فرشهای روستایی به دلیل پرز پشم و نخ شاهد شکستگی در نقوش نیستیم یعنی بافنده نمیتوانست نقشهای مدور (دایرهای) را به خوبی در متن فرش ببافد و باید گفت گاهی نقشهها آنچنان درست از آب در نمیآمدند.
سبک شهری
با بوجود آمدن جوامع شهری و پیشرفت در ریسندگی و بافندگی و رنگرزی و طراحی، فرشهای با کیفیتتری تولید شدند که بعدها حتی توانست به جوامع دیگر هم صادر شوند. صفویان را باید حامیان خلق فرش سبک شهری دانست. آنها بسیاری از طراحان و نقاشان بزرگ ایران را فراخواندند و با راهاندازی کارگاههای بافندگی سلطنتی، نقشههایی را طراحی و فرشهایی را از ابریشم یا نخ طلا و نقره بافتند که در نوع خود بینظیر و غیرقابل تکرار بودند و هماکنون در موزههای بزرگ و معروف دنیا خودنمایی میکنند.
در این دوره نقوش شکسته و هندسی با توجه به پیشرفت در ریسندگی و بافندگی خطوط منحنی تغییر یافت و کیفیت طراحی و بافت به طرز شگفتانگیزی ارتقا یافت.
سبک مدرن
دستکم ۵۰۰ سال از طول عمر سبک شهری میگذرد و در دهه گذشته و با توجه به مدرن شدن سبک زندگی بشر، نیاز به تغییرات در چیدمان و حتی کفپوشها و زیراندازها بیشتر از پیش احساس شد. برخی از سلایق، یگر فرشهای کلاسیک همچون عشایری و روستایی و شهری را نمیپسندید و نیاز به جلب بازار با محصولات جدید بود. به همین خاطر طراحان شروع به شناسایی سلیقه مشتریان خود کردند و با سنتشکنی در حوزه طراحی به خلق طرحهای خاص با رنگهای غیرمتداول کردند.
این سبک در ادامه رشد خود بخشی از علاقمندان فرش را به خود جلب کرد و هر چه به جلوتر میرویم به تعداد علاقمندانش افزوده میشود.
تفاوت سبک مدرن و کلاسیک
تفاوت نوع بافت یا رنگرزی یا ابعاد فرش کلاسیک و مدرن آنچنان آشکار و مورد توجه نبوده و تفاوت اصلی این دو فرش در طراحی و رنگپردازی آن است. حالت کلی فرش کلاسیک سنتی و قدیمی با رنگهای ملایم لاکی، کرم، سورمهای است و تنوع در طراحی بسیار است و البته توجه به ریزهکاری در سراسر فرش همیشه مورد توجه طراحان و بافندگان بوده است.
اما طراحی در فرش مدرن متفاوت است. طرحهای مورد استفاده در این سبک ساده با اشکال هندسی و با فاصله زیاد نسبت به بکدیگر است. معمولا طرحها با یک رنگ مشخص از هم جدا شده و مرزها دقیق هستند. فرشهای بافته شده در سبک مدرن، در طرحهای ساده و کم نقش و نگار و در اکثر فرشها در دو تا سه رنگ بافته میشود.
تفاوت فرش کلاسیک و مدرن در دکوراسیون
مهمترین تفاوت فرش مدرن و کلاسیک را باید در هماهنگ شدن با دکوراسیون خانه یا دفتر کار عنوان کرد. فرش مدرنی که برای خانهای با اسباب و وسایل مدرن انتخاب میشود میتواند انرژی زیادی به مکان مورد نظرمان بدهد و در صورت اشتباه در انتخاب احتمالا موجب سردی و بیروحی خانهمان میشود. مطمئنا استفاده از رنگها و طرحهای خاص در جذابیت فرش در دکور خانههای مدرن بسیار تاثیرگذار است.
برای کسانی که طرفدار سبک مدرن هستند بهرهگیری از فرشهای کلاسیک با توجه به نوع رنگپردازی و طرح و نقشه که گاهی بسیار شلوغ هستند کمی مشکل است و ترکیب نقشمایههای کلاسیک با نمادهای مدرن به سختی انجام میشود و نیاز به مهارت و تجربه بالای طراح و دکوراتور دارذ
در طرف دیگر آنهایی که در خانههایشان از مجسمه و دکورهای قدیمی استفاده میکنند مطمئنا بهترین گزینه برای دیزاین، بهرهگیری از فرشهای کلاسیک است که همخوانی و هارمونی مناسبی در این زمینه پدید میآورد.
فرشهای کلاسیک معمولا فضا را صمیمانه و پر انرژی نشان میدهد و متناسب با سالنهای پذیرایی و میهمانیهای خانوادگی است. در واقع با پهن کردن آن در سالنهای پذیرایی، فضایی گرم و دوستانه را ایجاد میکنید.
تفاوت فرش مدرن و کلاسیک از نظر قیمت
با کوچکتر شدن خانهها و پایین آمدن متراژ آپارتمانها و از طرفی افزایش قیمت فرش، بهترین انتخاب برای دکوراسیون خانه با هزینهای کنترل شده فرش مدرن است که از گذشته فقط فرشهای روشن با نقشه خلوت خانه را بزرگ جلوه می دهند که در جذابیت خانههای کوچک یا خانههای مدرن بسیار حائز اهیمت هستند.
در طرف مقابل فرشهای کلاسیک به دلیل استقبال جامعه سنتی داخلی و خارجی از آن از قیمت بالاتری به نسبت فرش مدرن دارد ولی باید اشاره کرد این در حالی است که در کیفیت بافت و رنگرزی چه در محصول دستبافت و ماشینی هیچ تفاوتی وجود ندارد.
در مورد فرش های ماشینی نیز در بسیاری از مواقع به خاطر خاص بودن طراحی و نقشه استفاده شده در فرشهای مدرن و محبوبیت بالاتر آنها در دنیای امروز، در بسیاری از مواقع با قیمت بالاتری همراه است اما معمولا این موضوع همیشگی نیست.