افزایش صادرات فرش افغانستانیها در مقابل کاهش صادرات ایرانیها
صادرات فرش افغانستان که سال گذشته با کاهش ۷۰ درصدی روبرو بود در ۶ ماهه نخست امسال افزایش معناداری را تجربه کرده است. تولید و صادرات فرش افغانستان با روی کار آمدن طالبان در چند ماه گذشته با رکورد و تغییر مسیر صادرات از مسیرهای هوایی به زمینی همچنان رویه مثبتی دارد.
به گفته محمد یونس مومند، سرپرست اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان، صادرات فرش این کشور به بیش از ۳۱ میلیون دلار رسیده که بیشترشان به کشورهای همسایه از جمله پاکستان بوده است در حالی که سال گذشته بافندگان این کشور حدود ۵۰۰ هزار متر مربع قالی تولید کردهاند این آمار در سالجاری به بیش از ۸۰۰ هزار متر مربع رسیده است.
بنابر گفته این مسئول، افزایش بیکاری در پی خشکسالی، بیکاریهای فصلی موجب شده برخی از زنان و مردان مناطق مختلف این کشور به تولید فرش روی آوردند. اما یکی از مشکلات اساسی بازرگانان افغانستانی و بازرگانان کشورهای دیگر مسدود بودن مسیر هوایی است. بازرگانان این کشور که مسیرهای زمینی را جایگزین مسیرهای هوایی کردهاند از این موضوع گلایمند هستند و خواستار تسهیل صادرات و مناسب شدن حضور سرمایهگذاران خارجی در این هنر-صنعت شدهاند.
به گزارش یورونیوز، در شهر هرات یکی از تجار این شهر به نام حاجی عبدالقادر در حال حاضر حدود ۱۵۰ خانوار را برای قالیبافی استخدام کرده است. او در این باره میگوید که هر روز حداقل دو تا سه نفر برای درخواست کار به او مراجعه میکنند چرا که شغل دیگری برای امرار معاش موجود نیست. به گفته او قالیبافان برای بافتن چهار قالی ۶ متری ۱۲۰ روز زمان نیاز دارند و در نهایت آن را حدود ۵۰۰ دلار میفروشند.
کبیر رئوف، از قالیفروشان کابل هم از نبود خریداران خارجی شکایت دارد. به گفته او، خروج خارجیها ازجمله کارکنان سازمانهای بینالمللی «بدترین زمان» را برای تجارت فرش افغان رقم زده است. با این اوصاف، کبیر رئوف به دلیل برقراری دوباره پرواز خطوط هوایی به مقصد کشورهای حاشیه خلیج فارس به آینده خوشبین است، چرا که میتواند از طریق این کشورها همچنان فرش افغان را به جهان عرضه کند.
اما نکته قابل تامل این است که بخشی از فرشهایی که در روستاهای نزدیک به مرز ایران بافته میشوند به صورت انفرادی یا سازمانیافته وارد کشورمان میشوند و در بازارهای مشهد و گنبدکاووس، تهران و شیراز و بسیاری از نمایشگاههای فرش به فروش میرسند.
این قالیها هر متر مربعی بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار برای تولیدکننده افغانستانی بر اساس نوع پشم و طرح تمام میشود و با سودی معقول به فروش میرسند ولی همین قالیها در ایران هر متر مربع بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ دلار یعنی بین ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به فروش میرسد! این در حالی است که هر متر مربع فرش با کیفیت مناسب در کشورمان و با توجه به نوسان قیمت ارز و تورم بین ۴ تا ۶ میلیون تومان است که از نظر کیفیت همچون رنگرزی، بافت و نخ بسیار باکیفیتتر از فرشهای افغانستانبافت هستند.
از این موضوع نباید بگذریم که افغانها تولید فرشهایی با طرح های جذاب و رنگهای خیرهکننده توانستهاند نظر بسیاری از مصرفکنندگان ایرانی را به خود جلب کنند تا جایی که برخی از تجار فرش اینگونه قالیها را به نام قالی بلوچ، ترکمن و حتی عشایری به مشتریان خود میفروشند و متاسفانه مرکز ملی فرش و اتحادیههای فرش و سازمان تعزیرات در این موضوع ورود نکردهاند.