فرش درختی
فرش های درختی یکی از پرمخاطب‌ترین فرش‌هایی است که در دوران صفوی بافته شده است. در متن ذیل به یکی از نمونه‌های فرش درختی که متعلق به شمال غرب ایران است و در موزه هنری فیلادلفیا نگهداری می‌شود، اشاره می‌کنیم.
قدمت فرش: اوایل سده دهم هجری، قرن شانزدهم میلادی (دوره صفویه)
ابعاد فرش: ۵۲۸ در ۳۵۸ سانتیمتر
محل نگهداری: ایالات متحده، موزه هنری فیلادلفیا
فرش درختی یکی از مشهورترین و پر مخاطب‌ترین نمونه فرش در دوران سنتی قالی بافی ایران است که شش درخت سرو مانند ستون‌هایی در رنگ‌های متنوع، یک ترکیب متقارن و قابل توجهی را در این فرش اصیل ایرانی بوجود آورده است.
به گوشه‌ایی از توصیفات زیبا ارتور پوپ از فرش درختی مجموعه ویلیامز در کتاب سیری در هنر ایرانی اشاره می کنیم.
«درونمایه طرح آشکارا باغ بهشتی است که با جلال و جبروت می‌درخشد. هر گوشه آن از هر باغ این جهانی کامل‌تر و مجلل‌تر است. در این باغ جانوران وحشی سرگردان نیستند و هیچ اثری از جنگ و ستیز نیست؛
آرامش باغ را حتی صدای پرندگان برهم نمی‌زند. فرشی است هیجان انگیز اما توام با وقار همراه با شتاب زیبای حرکت به بالا که چندان مشهود نیست اما جاذبه‌ای مقاومت ناپذیر دارد؛ از لحاظ نگاره‌پردازی و رنگ حاکی، ادراکی از زیبایی ناب است. برداشتی است دقیق و بی‌کم و کاست از یک بینش نادر، انواع درختان پر شکوفه در میان لاله‌ها، زنبق‌ها و گل های بهاری دیگر در کنار سروهای پر وقار شکوهمند به جلوه درآمده اند.
رنگ بنفش سرخ فام زمینه و سبز درخشان شاخ و برگ‌ها، درخشش ستاره‌گون هزاران شکوفه، لمعان ( درخشش) نقره‌ایی تمام باغ و نوعی حال و هوای آن جهانی بودن، منظره‌ایی پدیدار کرده است که از هر باز نمایی دیگر در هنر ایرانی از نظر احساس برتر است.»
منبع: سیری در هنر ایرانی ج۶ .ص ۲۶۴۷
گردآوری: مریم موسوی
