آموزش رنگرزی خانگی ۱
بخش نخست
قرار است در این گزارش اختصاصی، رنگرزی خانگی با کیفیت رنگرزی کارگاهی از سوی یکی از کارشناسان خبره این صنعت آموزش داده شود.
علیرضا نوروزی درباره ابزار و تجهیزاتی که در رنگرزی خانگی نیاز است برایمان میگوید:« ﺷﺎﻳﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ خامههای رنگرزی شده ﺷﻤﺎ ﺭا ﻣﺘﻌﺠﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷد و ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻂﻮﺭ ﻣﻤﻜن است ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ اﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺑﺸود ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻتی ﻛﻪ در ﻛﺎﺭﮔﺎﻩﻫﺎی ﺑﺰﺭﮒ و ﺑﺎ اﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻓﺮاواﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ میشوند، ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩ.
ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺳﻮاﻝ ساده است در اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺳﻌی میکنم ﻫﻴﭽﻜﺪاﻡ اﺯ اﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺿﺮﻭﺭی ﺣﺬﻑ ﻧﺸود ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻘﻄ ابعاد تجهیزات لازمﻛﻮﭼﻚ ﺳﺎﺯی شود.
در مرحله بعدی هم از اﺑﺰاﺭﻫﺎی ﺟﺎﻳﮕﺰینی اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ شود ﻛﻪ ﺣﺘی بتوانیم اﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻛﺎﺭﮔﺎﻩﻫﺎی ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺭا ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎﺯی ﻛنیم و ﺳﻮﻡ ﺑﺎ اﺭﺗﻘﺎی ﺩاﻧﺶ و ﻣﻬﺎﺭﺕ ﺑﺮﺧیﻛﺎستیﻫﺎ ﺭا ﺟﺒﺮاﻥ ﻛﺮﺩ.
قصد دارم ﺑﺮ ﺭﻭی ﺭﻧﮕﺮﺯی طیفی ﻛﻪ در بافت ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻓﺮﺵ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺩاﺭد، تمرکز کنیم. دلیلش این است که تابلو فرش بازار به نسبت بهتری دارد و کسانی که رنگرزی خانگی را یاد بگیرند میتوانند با آموزشهای ساده خیلی راحت خامهها را با طیفهای گوناگون رنگ کنند و در بافت تابلو فرش یا دستبافتههای دیگر از آن بهر ببرند.
ابتدا لازم یک توصیه یا گوشزد کنم به کسانی که اﺯ ﭘﻮﺩﺭ و ﺭنگهای ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺗﻮی ﺑﺎﺯاﺭ اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ میکنند، این رنگها اﺯ ﮔﺮﻭﻩ رنگهای اﺳﻴﺪی «ﻟﻮﻟﻴﻨﮓ» ﻫﺴﺘند و ﺑﺮاﻱ ﻓﺮشهایی که در خانه مورد استفاده قرار میگیرند مناسب نیست.
سعیﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮﺩ ﺭوشهایی ﺭﻭ اﺭاﻳﻪ ﺑدهمﻛﻪ ﺛﺒﺎﺕ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟی ﺭا حتی ﺑﺮای ﻓﺮﺵ خانگی اﺭاﻳﻪ ﺑﺪهد، اﻳﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﺛﺒﺎﺕ ﺑﺮای ﻓﺮشهای ﺯﻳﺮﭘﺎیی ﻣﻌﻤﻮلا ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل است اﻣﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎشد ﺑﺮاﻱ قالیهای ﻧﻔﻴﺲ اﺯﮔﺮﻭههای ﺭﻧﮕﺰای ﺩﻳﮕری ﻣﺜﻞ «ﺭﺁﻛﺘﻴﻮ» ﻳﺎ« ﻣﺘﺎﻝ ﻛﻤﭙﻠﻜﺲ» ﻳﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺭﻧﮕﺰاﻫﺎی اﺳﻴﺪی ﮔﺮﻭﻩ «ﺳﻮﭘﺮ ﻣﻴﻠﻴﻨﮓ» اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ.
به دلایلی ﻛﻪ ﺩﺭﻃﻮﻝ آموزش گام به گام به آن ﺧﻮاﻫﻢ ﭘﺮﺩاﺧﺖ ﺑﺮای ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻓﺮﺵ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﻧﮕﺰای اﺳﻴﺪی «ﻟﻮﻟﻴﻨﮕﻪ» استﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭﺳﺖ ﺭﻧﮕﺮﺯی شود ﺗﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮلی ﺩاﺷﺘﻪ ﺑﺎشد.
تجهیزات مورد ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺮای ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺎﺭ
لوازم آزمایشگاهی
ﻭﺟﻮﺩ اﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻳﺎ ﻟﻮاﺯﻡ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻢ و ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺮای ﺭﻧﮕﺮﺯی ﺿﺮﻭﺭی ﺑﻪ ﻧﻆﺮ میآید ﺣﺘﻲ ﺭﻧﮕﺮﺯی ﺧانگی ﻫﻢ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺗﺴتهایی پیش اﺯ ﺷﺮﻭﻉ ﺭﻧﮕﺮﺯی ﺭﻭﻱی کلافهای اصلی ﺩاﺭد ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻓﺮﺵ ﻛﻪ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺭنگی ﺩﻗﻴﻘﺎ ﻣﻨﻂﺒﻖ ﺑﺮ ﻛﺎﺭﺕ ﺭﻧﮓ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎشد اﻫﻤﻴﺖ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺩاﺭد.
ﺑﻌﻀﻲ اﺯ اﻳﻦ ﻟﻮاﺯﻡ هنگام ﺭﻧﮕﺮﺯی ﺑﺮای ﺷﻤﺎ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩاﺭند ﻛﻪ در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
به عکس بالا به دقت نگاه کنید، اینهاﺣﺪاﻗﻞ ﻟﻮاﺯﻣﻲ ﻫﺴﺘند ﻛﻪ ﺑﺮاﻱ ﺭﻧﮕﺮﺯﻱ ﺧاﻧﮕﻲ ﻧﻴﺎﺯ ﺩاﺭﻳﻢ. ﻫﻤاﻧﻂﻮﺭ ﻛﻪ ﺗﻮﻱ ﺷﻜﻞ میبینید ﺩاﺷﺘﻦ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻪ ﻣﺰﻭﺭ (اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻣﺪﺭﺝ) ﭼﻨﺪﺗﺎ ﺑﺸﺮ – ﭼﻨﺪﺗﺎ ﻟﻮﻟﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ – ph ﻣﺘﺮ ﻳﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﻛﺎﻏﺬ ph و ﭼﻨﺪﺗﺎ ﺳﺮﻧﮓ ﺿﺮﻭﺭی است.
ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ اینها یک ﺩﻣﺎﺳﻨﺞ و ترازوی دیجیتال ﻫﻢ ﻻﺯم است، ﺑﻬﺘﺮ است اﻳﻦ ﺗﺮاﺯﻭ اﺯ ﻧﻮﻉ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎهی ﻛﻮﭼﻚ و ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺩﻫﻢ یا صدم ﮔﺮﻡ ﺑﺎشد.
ﻟﻮاﺯﻡ ﺭﻧﮕﺮﺯﻱ
حالا به عکس دوم دقت کنید. همه این وسایل مربوط به رنگرزی هستند. بهتر است برای دیگ رنگرزی از یک قابلمه مسی یا استیل استفاده کنید اگر چنین قابلمههایی در خانه ندارید از قابلمه آلومینیومی که به اندازه کافی مقاوم باشد بهره ببرید.
ﺗﻮﻱ ﻋﻜﺲ ﺩﻭ ابزار دیگر هم میبینید، ﻭﺳﺎﻳﻠﻲ ﺑﺮاﻱ ﺭﻳﺨﺘﻦ ﻣﻘﺪاﺭ ﻣﺸﺨﺺ ﺁﺏ ﺗﻮﻱ ﺩﻳﮓ ﻳﺎ ﺑﺮﺩاﺷﺘﻦ ﻣﻘﺪاﺭ ﻣﺸﺨﺼﻲ اﺯ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎﺕ ﺩﻳﮓ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻇﺮفیت آنها ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎشد، ﻣﺜﻼ ﺗﻮﻱ ﻋﻜﺲ ﻗﻬﻮﻩﺟﻮﺵ ۶۰۰ سیسی و ﻫﺮﻛﺪاﻡ از استکانها ۷۵ ﺳﻲ ﺳﻲ ﺣﺠﻢ ﺩاﺭند ﻳﻌﻨﻲ حجم ۸ استکان مساوی میشود با حجم قهوهجوش.
ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮاﻳﻨﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺁﺏ ﺑﻪ نخ شما ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ باشد و ﺗﻐﻴﻴﺮاﺕ در ﻣﺤﺘﻮﻳﺎﺕ ﺩﻳﮓ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻗﻴﻖ مورد بررسی قرار بگیرد ﺗﺎ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺭﻧﮓ ﺩﻗﻴﻖ اﺭاﻳﻪ ﺷﺪﻩ در ﻛﺎﺭﺕ ﺭﻧﮓ، ﻓﻮاﺻﻞ ﺩﻗﻴﻖ رنگهای ﻫﺮﻃﻴﻒ ﻛﺎﻣﻼ ﺭﻋﺎﻳﺖ شده باشد.
ﻣﻮاﺩ کمکی و ﭘﻮﺩﺭ ﺭﻧﮓ
ﻫﻤانطور ﻛﻪ ﺗﻮﻱ ﻋﻜﺲ میبینید ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﭘﻮﺩﺭ ﺭﻧﮕﻲ ﻛﻪ به عنوان نمونه در عکس موجود است ﺩﻭ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕر ﺑﺮاﻱ ﺭﻧﮕﺮﺯﻱ ﺑﺎ ﻣﻮاﺩ ﺭﻧﮕﺰاﻱ اﺳﻴﺪﻱ ﻟﻮﻟﻴﻨﮓ ﻧﻴﺎﺯ ﺩاﺭﻳﺪ؛ ﻳﻜﻲ ﺳﻮﻟﻔﺎﺕ ﺳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻌﻨﻮاﻥ ﻣﺎﺩﻩ ﻛﻤﻜﻲ اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ میشود (پودر سفید رنگ در عکس) و ﺩﻭﻡ اﺳﻴﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮﺭﻳﻚ ﻛﻪ ﺑﺪﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ اﺳﻴﺪﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﻮﻱ و خطرﻧﺎکی است.
ﻣﻦ ﺑﺮاﻱ ﺭﻧﮕﺮﺯﻱ ﺧانگی اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ اﺯ ﺁﺏ ﺑﺎترﻱ را ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ میکنم ﻛﻪ اﺳﻴﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮﺭﻳﻚ ﺑﺎ ﻏﻠﻆﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ کمی است و ﺑﺮاﺣﺘﻲ ﻫﻢ اﺯ فروشگاههای ﻟﻮاﺯﻡ ﻳﺪﻛﻲ قابل ﺗﻬﻴﻪ است ﻫﺮﭼﻨﺪ در اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ اﺯ آن ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﻣﻼ ﺩﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﭼﻮﻥ اﺳﻴﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮﺭﻳﻚ ﺣﺘﻲ در غلظت پایین هم میتواند خطرناک و زیانبار باشد.ﭘﻮﺩﺭ ﺳﻔﻴﺪ ﺭﻧﮓ ﺩیگری که در عکس میبینید «ﻫﻴﺪﺭﻭﺳﻮﻟﻔﻴﺖ ﺳﺪﻳﻢ» اﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﺎﻡ «ﻫﻴﺪﺭﻭ» ﻣﻌﺮﻭف است و کاربرد آن را در بخش بعدی توضیح خواهم داد. چهارمین بخش از مواد و لوازم مورد نیاز امکانات شستشوی کلافهاست که شامل یه تشت یا لگن و مایع ظرفشویی که بهتر است از نوعی باشد که در ترکیبات آن هیدروسولفیت سدیم وجود داشته باشه و درصورت تمایل یه محلول نرم کننده و نخ نایلونی برای بستن کلافها و محلی برای آویزان کردن آنها و آخرین و مهمترین وسیله یک کامپیوتر و برنامه فوتوشاپ!